Lắng nghe câu chuyện ý nghĩa về bạo lực học đường qua góc nhìn của học sinh khối lớp 4 Tuệ Nhi – Quán quân bảng A English Champion 2025, trong chuỗi video Let's Talk của iSMART Education.
Bạo lực học đường là vấn đề không hề mới, nhưng lại khiến ai trong chúng ta cũng phải trăn trở. Và lần này, chủ đề ấy lại một lần nữa được chia sẻ dưới góc nhìn rất đặc biệt của Tuệ Nhi – cô bé lớp 4, trường Tiểu học Yên Xá - trong chuỗi video Let's Talk do iSMART Education thực hiện.
Câu chuyện không chỉ là những con số hay lý thuyết khô khan, mà còn là trải nghiệm chân thật của chính các bạn nhỏ trong trường học. Vậy bạo lực học đường là gì? Vì sao chúng ta phải hành động? Học sinh, gia đình, nhà trường có thể làm gì để nói “không” với bạo lực học đường? Câu trả lời sẽ có ngay trong những chia sẻ đầy cảm xúc và gần gũi dưới đây!
Bạo lực học đường qua góc nhìn của học sinh lớp 4
Bạo lực học đường không còn là khái niệm xa lạ, nhưng khi được kể lại bằng giọng nói trong trẻo và ánh nhìn ngây thơ của Tuệ Nhi – cô bé lớp 4A1, mọi thứ bỗng trở nên gần gũi và chạm tới trái tim người nghe.
Bạo lực học đường là gì?
Không chỉ đơn thuần là đánh nhau hay bắt nạt, bạo lực học đường bao gồm mọi hành vi cố ý gây tổn thương về thể chất, tinh thần, cảm xúc và cả danh dự. Ở lứa tuổi tiểu học – khi các em còn non nớt về tâm lý – một lời nói hay hành động tiêu cực cũng có thể để lại dấu vết rất lâu dài.
Các hình thức bạo lực học đường
Tuệ Nhi đã giúp chúng ta hình dung rõ hơn về các hình thức bạo lực đang hiện hữu mỗi ngày trong trường học:
- Bạo lực thể chất: Những cú đẩy, trận đánh hay hành vi gây tổn thương bằng hành động.
- Bạo lực tinh thần: Những lời nói xấu, sự cô lập, lăng mạ khiến nạn nhân tổn thương từ bên trong.
- Bạo lực tình dục: Những hành vi quấy rối, xâm hại – dù chỉ là lời nói hay cử chỉ không phù hợp – đều cần được ngăn chặn.
- Bạo lực mạng: Khi công nghệ bị lạm dụng để phát tán thông tin sai sự thật, gây tổn thương không kém gì ngoài đời thực.
Những con số “giật mình” về bạo lực học đường – Ai nghe cũng phải suy ngẫm
Bạn biết không? Bạo lực học đường không chỉ là một hiện tượng cá biệt, mà chính nó đã và đang trở thành một vấn đề toàn cầu – nơi học sinh ở bất kỳ quốc gia nào cũng có thể trở thành nạn nhân. Theo thống kê từ UNICEF và Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam, 2024:
- Trên thế giới: Hơn 150 triệu học sinh từng chịu tác động từ bạo lực học đường.
- Chỉ với một từ khóa “bạo lực học đường” trên Google, trong 0,6 giây đã trả về hơn 28 triệu kết quả – con số phản ánh mức độ quan tâm và lo ngại của cộng đồng.
- Tại Việt Nam:
- Trung bình mỗi năm xảy ra khoảng 1.600 vụ bạo lực học đường.
- Cứ 5.200 học sinh, lại có 1 em là nạn nhân của bạo lực thể chất.
- Đáng chú ý, 70% vụ việc xuất phát từ chính học sinh với nhau.
Khi bạo lực học đường để lại vết thương không thể xóa
Thời gian để xóa đi kí ức về bạo lực học đường là bao lâu? Tuy việc bạo lực này đôi khi chỉ diễn ra trong một khoảnh khắc, nhưng nó lại có sức mạnh khủng khiếp để lại những tổn thương kéo dài qua nhiều năm tháng – thậm chí là suốt một đời người.
Những vết đau ấy không chỉ hiện diện nơi người bị hại, mà còn in dấu trong chính tâm hồn của kẻ bắt nạt. Hãy cùng lắng nghe hai khía cạnh ít được nhắc đến nhưng rất đáng suy ngẫm dưới đây.
Với nạn nhân: Đằng sau ánh mắt buồn là cả thế giới đầy tổn thương
Khi một bạn nhỏ bị bắt nạt, điều mất mát lớn nhất không phải là một vết bầm hay một điểm số giảm sút – mà là cảm giác bị bỏ rơi, bị lạc lõng trong chính môi trường lẽ ra phải yêu thương và bảo vệ em.
- Các em trở nên sợ đến trường, mất hứng thú học tập
- Dễ rơi vào trầm cảm, thu mình, thậm chí từ chối giao tiếp
- Mất đi niềm tin vào bạn bè, thầy cô và cả người lớn
- Tổn thương kéo dài và có thể ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách
Một lời nói vô tâm, một hành động bạo lực – đôi khi có thể làm trái tim non nớt tổn thương hơn cả người lớn tưởng tượng.
Với kẻ bắt nạt: Hành vi sai hôm nay, hậu quả dài ngày mai
Ít ai nghĩ rằng người bắt nạt cũng là “nạn nhân” của chính hành vi sai lệch mà mình tạo ra. Bạo lực không chỉ làm đau người khác – nó còn tạo ra một vòng xoáy tiêu cực cho chính người thực hiện.
- Lâu dần hình thành nhân cách tiêu cực, thiếu đồng cảm
- Mất đi sự tôn trọng từ bạn bè, thầy cô và gia đình
- Có nguy cơ tái diễn hành vi sai trái ở các môi trường khác
- Dễ dẫn đến vi phạm kỷ luật, thậm chí pháp luật trong tương lai
Sự “bình yên” mà kẻ bắt nạt có được là nhất thời, còn hệ quả thì có thể đeo bám rất lâu – nếu không được uốn nắn kịp thời.
Bí quyết nói “KHÔNG” với bạo lực học đường – Những gợi ý từ Tuệ Nhi
Không chỉ nêu lên thực trạng, Tuệ Nhi – với góc nhìn tinh tế của một học sinh tiểu học – còn mang đến những gợi ý rất thực tế để từng cá nhân cùng góp phần xây dựng môi trường học đường tích cực hơn. Và điều đặc biệt, những bí quyết này đến từ chính trải nghiệm, sự quan sát và suy nghĩ chân thành của em.
Học sinh có thể làm gì để thay đổi?
Mỗi bạn nhỏ đều có thể là “người hùng” của chính mình và bạn bè – chỉ bằng những hành động giản dị nhưng đầy ý nghĩa:
- Dũng cảm bênh vực bạn khi thấy bạn bị bắt nạt, không im lặng hay đứng nhìn
- Không tham gia lan truyền tin đồn, không bình luận ác ý hay tẩy chay bạn khác
- Xây dựng tình bạn đẹp, biết sẻ chia, thấu hiểu và cảm thông
Chúng ta có thể lấy cảm hứng từ chính câu chuyện thật từ Tuệ Nhi đã chia sẻ: “Ngọc – một bạn nữ trong lớp bị cô lập vì tin đồn sai sự thật. Thay vì thờ ơ, Tuệ Nhi chủ động lại gần, trò chuyện và giúp bạn tháo gỡ hiểu lầm. Sau ba ngày, cả lớp hiểu rõ vấn đề và cùng kết nối lại với Ngọc. Một hành động nhỏ – nhưng đã thay đổi cả cảm xúc và tinh thần của một bạn học sinh.”
Gia đình: Mái nhà đầu tiên chống lại bạo lực học đường
Gia đình chính là nơi đầu tiên giúp con hình thành nhân cách, và cũng là “phao cứu sinh” khi con gặp tổn thương.
- Luôn quan tâm và trò chuyện cùng con mỗi ngày, đặc biệt sau giờ tan học
- Hướng dẫn con cách ứng xử tử tế, biết lắng nghe và tôn trọng sự khác biệt
- Lắng nghe khi con gặp chuyện buồn, không trách móc mà đồng hành cùng con
Tấm gương từ mẹ của Tuệ Nhi là một trong những minh họa rõ ràng nhất cho sự chống lưng vững chãi từ gia đình: “Mỗi lần gặp khó khăn ở lớp, Tuệ Nhi luôn nhận được sự lắng nghe và lời khuyên từ mẹ. Dù bận rộn, mẹ vẫn kiên nhẫn lắng nghe từng câu chuyện nhỏ, khiến Tuệ Nhi cảm thấy được yêu thương và an toàn để chia sẻ.”
Trường học và cộng đồng: Càng không thể đứng ngoài cuộc
Để nói “không” với bạo lực học đường, môi trường xung quanh phải là nơi khơi gợi tinh thần tích cực và an toàn cho học sinh.
- Xây dựng môi trường học tập thân thiện, không định kiến
- Tổ chức các hoạt động chuyên đề, giúp học sinh hiểu rõ và phòng ngừa bạo lực
- Tạo không gian để học sinh bày tỏ cảm xúc, quan điểm một cách văn minh
Một trường học không chỉ dạy chữ, mà còn cần dạy trẻ cách yêu thương – và cộng đồng cần đồng hành cùng nhà trường trong hành trình ấy.
Kết luận - Hãy cùng Let's Talk lan tỏa thông điệp “Nói Không Với Bạo Lực Học Đường”
Bạo lực học đường không phải là câu chuyện của riêng ai – đó là nỗi đau thầm lặng có thể chạm tới bất kỳ học sinh nào nếu chúng ta lơ là. Nhưng chỉ cần mỗi người, từ học sinh đến phụ huynh, thầy cô và cộng đồng, cùng chung tay – thì một môi trường học đường an toàn, hạnh phúc là điều hoàn toàn có thể.
Một cái ôm đúng lúc, một ánh mắt thấu hiểu, một lời động viên nhỏ – tưởng chừng giản dị nhưng có thể là chiếc phao cứu sinh giúp một bạn nhỏ vượt qua tổn thương.
